افغان موج   

 

گـویند که دنـبه از درون می گندد

کُخ میزند وبه ریش مان می خندد

بیگانـه بـرای غـارت گـنـج وطـن

زنجیر به دست و پای ما می بندد

*******

با نقشۀ امریکا وطن ویران شد

اردوی جوان مملکت پاشان شد

مردم بـه زندان و طلسم افتادند

تبعید و فرار خلق بی پایان شد

*******

دردا که وطن اسیر صد چاله شدست

پر از غـم و رنج و داغ آلاله شدست

جنگی که میان روس و امـریکا بـود

مانند سراطون چل وشش‏ساله شدست

*******

زن را ز حقوق حقه محروم کردند

بسیارستم به دختران مظلوم کردند

دروازۀ عـلـم و معـرفـت را بسـتند

آنچه که بپا ستاده بود معدوم کردند

*******

در خاک وطن ستم فـراوان گردید

ازانگلیس وروس وپاکستان گردید

آن چـه که نیـامـد ز دسـت ایـشان

با نقـشۀ امریکا بـه اینسان گردید

*******

گر نطـفه از پشـت پـدر می آید

در مـادر میـهـــن بـبــر می آید

درخاک غریب اگرنهال بنشانی

هـشـدار! که آواز تـبــر می آید

*******

هرجا که روی به خاک خود برگردی

بـا رنـج و تـلاش صـاحـب زر گردی

در کـشـور دیگـران اگـر مـزدوریــد

در خـانـه بـیا که تاج بـرسـر گردی

*******

مردم هری خدمت مهمان کردند

احوال مهاجـریـن پرسـان کردند

بـا کاروان دوسـتـی و هـمــدلی

راه سـفـرِ هموطن آسان کردند

*******

نیمروزوفراه که خطۀ گُردان است

تـیـمـارگــر مهــاجـــر نـالان است

سیستان کهن در این زمان دشـوار

بنگـرکه پـذیـرای بسا مهمان است

*******

افراطیت و جور و ستم آوردند

تـیـغ دو دم و گُلـه و بـم آوردند

تاریکی جهل ومرض واستبداد

با طالب و داعش به هم آوردند

*******

بر مردم ما سـتم فراوان کردند

آواره و بیمار و پریشان کردند

با چال وفریب و نقشۀ شیطانی

آوردن افـراطـیت آسـان کردند

*******

جنگ چل وشش‏ساله که دردافزا بود

کـش مکـش روســیـه و امـریکا بود

خـون جگـر مهـاجـر و در بـه دری

والله که نـتـیـجـۀ هـمــان دعــوا بود

*******

از چنگ ستمگران وطن بیرون کن

آزادی و حـق زنـدگی مصئـون کن

ظالـم که نظام ظلـم بـرپا کـردسـت

با علم و خـرد کاخ ستم وارون کن

*******

با ریشه و با اصل وطن در جنگند

با تاریخ و فرهنگ کهن در جنگند

از شعر و زبان مادری می ترسند

در دهکده و کوه و دمن در جنگند

*******

در هـنـد زبـان فـارسـی گویا بود

دردولت و درجامعه بس پویا بود

با نقشۀ شوم انگلیس ویران گشت

بحری که سرچشمۀ صد دریا بود

*******

فارسی ستیزی طرح استعمار است

زیرا که آهنگین وخوش گفتار است

فـرهنگ و تمـدن کـهن را یار است

در بـسـتر تاریـخ مهین معمار است

*******

فـارسـی دری مهر خراسان باشد

گنجـینۀ فـرهـنـگ درخـشان باشد

افتو بـه دو انگـشـت پنهان نـشـود

بنگرکه بهرطرف خورستان باشد

*******

از گوهر و از درّ دری می گویم

ازدره و از کبک زری می گویم

از خامه و دیوان و بیان و گفتار

از مهــر زبـان مـادری می گویم

*******

از طبع سخن ساز دری می گویم

از حـافـظ و شـمـس و عـنصـری

ازسعدی و فردوسی و بیدل گویم

از رودکی تا به انوری می گویم

*******

بـا ارث تمـدن و زبـان می جنگند

با مشعل فرهنگ وبیان می جنگند

در دامـن ایـران و خـراسـان کهن

با درّ و گهرهای گران می جنگند

*******

در هند و ورارود زبان را کشتند

هـم خـطّ و الفـبـای بیان را کشتند

در قلب خراسـان به دسـت طالب

موسیقی وشعر وداستان را کشتند

*******

فارسـی و دری زبان واحد باشد

در لهجه فزون، بیان واحد باشد

پیکان اگر زجنس رنگارنگست

لیکن؛ هـدف و کمان واحد باشد

*******

فـارسـی دری آیینۀ فـرهنگ است

رویای غـزل ترانـه و آهنگ است

در جلـوۀ اشـراقـی و عـرفـانی دل

خورشید کهن ستارۀ ارژنگ است

*******

در سغد و تخار و بلخ بن مایۀ آن

درپارس وهرات وهند سرمایۀ آن

از لعل بـدخـشـان و بخـارا بـشنو

فارسـی خـوش دری و پیرایۀ آن

*******

طالب ز گپ و واژگان می ترسد

از نغمۀ مرغـان چمان می ترسد

از شـعـلـۀ گلـواژۀ دانـشـکـده هـا

از زمزمۀ دخت جوان می ترسد

*******

در پشت سـر طالب استعمار است

با درّۀ تکفیری و با سنگسار است

فرهنگ و تمـدن و زبان را دشمن

از عقدۀ جهل تار خود افگار است

*******

میراث تـمـدن کهـن بـر دوش است

میخانه و خانگاه ازان مدهوش است

فـارسـی دری زبـان هـویـت ماسـت

ازبرگ گل ولعل وگهرتن‏پوش است

*******

تاریـخ پر از تمـدن و فـرهنگ است

درهرزبان راوی صلح وجنگ است

از دیــدۀ تـاریـخ کـجــا بگـریــزیــد

کردارو بیان همه را درچنگ است

*******

تا اسـم عجـم زبان دل گویا کرد

خـورشـیـد تمـدن کهــن بـالا کرد

تاریخ قـدیـم شـرق روشـن گردید

ای گم‏شـدگان ره به شما پیدا کرد

*******

خـلــقی که بـه پـا سـتاد بازی ندهید

ایـن سقـف گشاده را مجازی ندهید

صیدی که رها شدست ازحلقۀ تنگ

دوباره به چنگ گرگ وتازی ندهید

*******

آزادی جامعـه چه خـوش آهنگ است

شهروندی وحق همگان درچنگ است

در ســـقـف گـشــاده و فـضـــای آزاد

پـرواز کـبـــوتــران رنگارنگ است

*******

تفتیش عـقایـد نکـنـید مـردم را

دربند توان کشید مگر انجم را

مردم ز‏دست محتسب می‏گیرند

شـلاق شـکـنـجـه درۀ بـدنُـم را

*******

در نظم نویـن جهان دگرگون گردد

جنگ وجدل وکشاکش افزون گردد

تا مـدل نــو بـرآیــد از کـــورۀ داغ

چندیـن حصار سست وارون گردد

*******

جنگاب گذار که پـر طـلاتـم باشد

راه گـدر و سـاحـل امـن گـم باشد

ازجذرومد و سرعت دریا دریاب

آن کشتی که درخدمت مردم باشد

*******

درجنگ نوین زشش جهت درگیرند

نـادیــده و نـاشــنـیـده در بـر گـیرند

از بهر نجات میهن و مـردم خـویش

رنگ رنگ دفاع وحمله درسرگیرند

*******

از فـتـنـۀ انگلـیـس یاد آوردند

آتش به نهاد عدل وداد آوردند

افراطیت و جهالت و ویرانی

با نام شهادت و جهاد آوردند

*******

دست آوردجنگ تحمیلی طالب بود

افـراطـیـت و نمــایـش جـالـب بود

فـقـر و سـتم و فـشــار اسـتـبـدادی

آزادی امـریــکا در ایـن قـالب بود

*******

جان درتن هموطن به لب آمده است

از درد جـفا بـه چنگ تب آمده است

آزادی و آفـتـــــــاب مـا را کـشـتـنـد

زندان و دار و تیره شـب آمده است

*******

امروز جهـان دوباره تقسیم گردد

این نقشه بدست زورترسیم گردد

افـسوس که مـردم سـتمدیدۀ مـان

در محـبس طالـبـان تسـلیم گردد

*******

گویی که ز تاریخ کهن بی خبر اند

ازنور خرد مهر و شمن بی خبراند

از  کـشتن دیـوان بـه دسـت رسـتم

از جنگ خدا و اهرمن بی خبر اند

*******

قـربانی انگلیس هـندوسـتان شد

از پـیکـر آن جـدا پاکـسـتان شد

هنگام دگربنگله دیش پیدا گشت

پاشـیدن تخـم کینه بس آسان شد

*******

بـا ذهـن دِیوبَند نـفــاق افکندند

در قـم و نجف افتراق افکندند

در مصـرکهـن پـدیـدۀ الازهـر

دروحدت ترک انفلاق افکندند

*******

ازدین عرب سلاح جنگی ساختند

ذهـن سـلـفـی طالب دنگی ساختند

با داعـش و الـقـاعـده پیمان بستند

در قالب دیـن بردۀ زنگی ساختند

*******

غـزه که زخـم دل نسـل بشر است

در قلزم خون کودکان شناور است

ظالم ز وجدان و خدا بی خبر است

دردا که جهان بشری کوروکراست

*******

بـازی بـزرگ درس عـبـرت دارد

ازخرس وگرگ درس عبرت دارد

آن پـیــچ و خـم منطـقـه را دریابید

با سوزش لُرگ درس عبرت دارد

*******

بازی بزرگ دیگری در پیش است

هرکس گرفتار فضای خویش است

آسان نبود شناخت دوست از دشمن

دو چهره و یاران ریایی بیش است

*******

تجـزیــۀ ایــران حـقـیـقـت دارد

با لیبی و سـوریـه شباهت دارد

لعنت به تجاوزگرومیهن فروش

جاسوسی به دشمن قباحت دارد

*******

گـویی سپس نـوبت پاکستان است

این مرکز افراط بسی لرزان است

مُلکی که به دست انگلیس بنیان شد

تجزیـۀ آن مگـر چونین آسان است

*******

آتـش بـه غـرب آســیا آوردند

بحران وجنگ وماجرا آوردند

آسیای مرکـزی پلان بعدیست

در شـرق دور هم بلا اوردند

*******

دلگـرمی به امریکا تـوهم باشد

دور از عمل و امید مردم باشد

بار بار همین راه غلط را رفتید

لیکن؛ رۀ مستقل هنوز گم باشد

*******

اهداف تجاوزگران رنگ رنگ است

گاهـی مـذاکـره و گاهـی جـنگ است

ســر بـر خـط تـسـلـیـم فــرود آوردن

دور ازشرف و تمدن و فرهنگ است

*******

در کشور ایران تجاوز کردند

بی پرده وعریان تجاوز کردند

حقـوق بشر و حق ملت ها را

کشتند و قـربان تجـاوز کردند

*******

ایران نوین نسل جوان می طلبد

افغان ستان خورستان می طلبد

در سـغـد و بخـارا الفـبای زبان

هـر بـام بلند نـردبـان می طلبد

*******

ایران کهن به توطئه پاشـان گشت

بنیاد خراسان بزرگ ویران گشت

هـنـد قـدیـم که مهـد ریگـویـدا بـود

تجزیه بدست انگلیس عریان گشت

*******

دوباره خراسـان بزرگ احیا کن

ایرانشهری بساز و خود پیدا کن

در بستر تاریـخ و تمدن بـزرگ

با زور و توان زبان دل گویا کن

*******

هویت ما چـو قالی رنگارنگ است

در تار و پود تمدن و فرهنگ است

در بـسـتر تاریـخ تکامـل کـردسـت

با گرز وکمند و نغمه و‏آهنگ است

*******

اول خـود و دوم جهـان را بشناس

بیخ وبن اصل و خاندان را بشناس

با جـام جـم چشم و دل خود بنگـر

جزر و مد بحر بیکران را بشناس

*******

گلـشـن پـر از گلان رنـگارنـگ اسـت

هریک به رنگ وصنعتی قشنگ است

در سـمـفـونـی طبـیعـت و راز بـقـــاء

رویا و زبان و نغـمه هـم‏آهـنگ است

*******

امریکا وروس وچین کشاکش دارند

در بخـشِ جـهان نقـشه منقّـش دارند

رویای جهان تک‏روی گشته خراب

بی شک که امـریکا مـشـوّش دارند

*******

درغرب به طبل جنگ وخون می کوبند

در کاخ سفـیـد که بـا جـنـــون می کوبند

در جـنگ سـوم جهـان شـود هیروشـیما

این فتنه گـران بس که فـزون می کوبند

*******

اوکراین که گوشت دم توپ گردیدست

قـربـانـی اهــداف یــورپ گـردیدست

باریشه وتاریـخ خودش درجنگ است

در تایـر خـودکـشـی تیوپ گردیدست

*******

امـریکا و اروپـا کنون هم‏دستند

در تقـسیم گـیتی که پیمان بستند

از نالۀ خـون کـودکان جام‏ها پر

درغارت شرق همچنان بدمستند

*******

هندوروس وچین کلان ستون شرق اند

ایـران و خراسـان که تاج بـر فرق اند

ترک و عرب و کُرد به خود برگردند

این مجموعه خورشید زمین و برق اند

*******

هان! قارۀ آسیا تمدن خیز است

عقل وهنروشراره برانگیزاست

ار قاموس فرهنگ ورا بگشایی

پرازخرد وحماسه و پرهیزاست

*******

افریقا و آسـیا ز یک سر باشند

با امریکای لاتین بـرابـر باشند

درراه نجات خود ازسلطۀ زور

همسنگر وهمدل و برادر باشند

*******

فردا که جهان رنگ دیگرخواهد داشت

از آتش و خون و بم گذر خواهد داشت

با وحـدت و همدلی خـود مـردم شـرق

بـرنـامه و حقـوق بـشـر خواهد داشت

*******

درک پیچ وخم ذهن قوی می خواهد

دانـســتـن اذهــان غــوی می خواهد

بـرنـامــه و بــنیــان مـنـظـم داشـتـن

برداشـت درست وواقعی می خواهد


رسول پویان

جولای 2025