افغان موج   

برشنانظری – کانادا

نزدیک به چهل سال می شود که خیابان گردی های رهبران افغانستان از دایره محدود اطراف ارگ ریاست جمهوری فراخ تر نشده است.

       به روز جمعه محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان پس از پایان نماز، درست به روی جاده یی قدم زد که حدود سی سال قبل ببرک کارمل رهبر حزب دموکراتیک خلق افغانستان که اقتدار دولتی را نیز در اختیار داشت، برای اولین و آخرین بار با پای پیاده این مسیر را پیموده بود.

      تابستان سال 1365 خورشیدی بود که کارمل ناگهان در پیاده رو جلو شهرداری کابل ظاهر شد و برای مردم دست تکان داد. راه بندان درکار نبود، جریان ترافیک هم مختل نشد. اما محافظین شخصی وی و شاید هم دهها تن از اعضای خاد ( خدمات اطلاعات دولتی ) جریان نزدیک شدن مردم به کارمل را نظارت می کردند. وی درحالی که با مردم دست می داد، به داخل مارکیت زیر زمینی کابل رفت، جای که مغازه ها بیشتر اموال لوکس روسی و اموال تجارتی کشور های اقمار اتحادشوروی سابق را به فروش می رساندند.

        فردای آن روز، روزنامهء « حقیقت انقلاب ثور» - بزرگترین و پر تیراژ ترین روزنامه حزب حاکم-عکس های این دیدار کارمل را زیر عنوان درشت: « رهبر مردم درمیان مردم » نشر کرد.

با آنکه این دیدار بسیار کوتاه بود و کارمل به سرعت دوباره به ارگ رفت، اما حزبی ها در آن زمان  از این فرصت برای نمایش حاکمیت  و جرآت مواجه شدن خود با مردم، استفاده کردند.

       کارمل در آن سالها به وسیله یک دسته از سربازان ویژهء روسی محافظت می شد و برج های ارگ به وسیله همین سربازان نظارت می گردید، اما وی در آن خیابان گردی، هیچ یک از سربازان روسی را با خود به همراه نداشت، شاید حزبی ها در آن وقت فکر می کردند که این حرکت پیام واضحی برای رهبران مجاهدین در پشاور پاکستان و حامیان آنان در اروپا و امریکا دارد.  

        پیش از رئیس جمهور غنی، داکتر عبدالله رئیس اجرائیه حکومت نیز همین کمتر از یک ماه قبل در خیابان های نزدیک به ارگ و قصر سپیدار دیده شده است که درمیان تدابیر شدید امنیتی با تعدادی از مردم و محافظین برخی از ادارات دولتی مسیر عبور خود، دست داده بود. 

        شیوه ارسال پیام های به اصطلاح « خیریت و امن و امان » که رهبران افغان ازروی جاده ها به مخالفین خود می فرستند، از حدود چهل سال به این طرف تغییر نخورده است. کابل هنوز هم درد دشمن داری های دیرینه را تحمل می کند و این درد دست و پا گیر، فرصت هوا خوری های بیشتر را از رهبران افغان ربوده است.  

این دیدار ها و خیابان گردی ها در حال حاضر بیشتر از این که پیامی برای مخالفین داشته باشد، رهبران افغان را با رُخ دیگری از سکهء زنده گی مردمان عادی آشنا می سازد.

        حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان، در دومین دور ریاست جمهوری خود در یکی از روز های خزانی، هوای خیابان گردی کرده بود، در مسیر جاده وزارت خارجه قدم می زد که یک مرد سالخورده در مقابل وی ظاهر گردید. این جریان را کمره های دفتر مطبوعاتی ارگ تصویر برداری کرده بودند که از تلویزیون ملی در همان زمان پخش گردید. این مرد از رئیس جمهور کرزی می خواست تا برایش پول کمک کند، رئیس جمهور کرزی برایش می گفت که با خود پول ندارد، اما آن مردم بار بار اصرار می کرد.

      شاید برای رئیس جمهورکرزی این صحنه فراموش ناشدنی باشد و درعین حال درس بزرگی که توانست با گوشه یی از زنده گی یک شهروندی که در نزدیکی دیوار های بلند کاخ ریاست جمهوری قدم می زد، آشنا شود.

      رئیس جمهور غنی و عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه، با آنکه هر دو در مسیر باد های تندی قرار دارند، با نشان دادن این حرکت ها و خیابان گردی ها ضمن اینکه به مخالفین سیاسی و نظامی شان پیام می دهند، درعین حال میخواهند به مردم نشان بدهند که درکنار شان هستند و می خواهند حمایت های مردمی را حفظ کنند.  

         اما از خزان سال گذشته خورشیدی تا به حال، حکومت وحدت ملی افغانستان چانس زیادی نه تنها برای تقویت حمایت های مردمی خود نداشته است، بلکه پای عملکرد های آن تا حدی لنگیده که نتوانسته است حمایت های قبلی را نیز حفظ کند.

    رهبران افغان پیش از کودتای ثور 1357 خورشیدی، فرصت های زیادی را برای بودن درمیان مردم تجربه کرده و پایه های حمایت های مردمی خود را نیز با استفاده از همین شیوه ها حفظ می کردند. حتی تاکنون هم وقتی در کنار موسفیدان بنشینی از دیدار های رهبران و حضور آنان در میله ها و جشن های مردمی یاد می کنند و خاطره های شان را با حلاوت بیان می نمایند.

    هم رئیس جمهور غنی و هم داکتر عبدالله عبدالله که از دو کاخ در یک چهاردیواری کشور شان را رهبری می کنند، بیشتر از این که خیابان گردی ها را ادامه بدهند، نیاز دارند تا راه های را جستجو کنند که آرامش و رفاه اقتصادی را در خیابان های کابل و همه ولایات افغانستان فراهم کنند تا دیدار های طولانی تر و دور تر از کاخ ریاست جمهوری را با آرامش خاطر، تحربه نمایند.