پيشنهاد روز مهروزي عشاق بجاي روز ولناتين در ايران ؛ افغانستان و تاجيكستان
سيد وحيد "پيمان"
هرات - افغانستان
چهاردهم فبروري روز ولنتاین است. ولنتاين در واقع سنتي است كه از روم باستان به ارث رسيده و امروزه بيش از همه توسط غربي ها تجليل مي گردد وبويژه در غرب میلیونها قلب عاشق فرا رسیدن این روز را انتظار کشیده اند و میلیونها دسته گل را تقديم يكديگر مي كنند.
فقدان عشق حقيقي در اين جهان كنوني خود بزرگترين دليل براي تجليل از اين روز است ، تا بدينوسيله بتوانيم عشق حقيقي را بار ديگر زنده كنيم ، زنان و شوهران ، گذشته هاي تلخ شان را فراموش كنند و با دادن هديه و يا شاخه گلي به يكديگر در اين روز براي روزهاي اميدوار كننده تر قدم هاي بزرگتري بردارند.
شرین و فرهاد، لیلی و مجنون، یوسف و زلیخا، وامق وعذرا و چهره های ديگر در ادبيات كهن فارسي ، نماد صريح تقدس عشق در درازناي كهن تاريخ مشرق زمين است.فرهنگ عاشقی تبلور باورهای زلال انسانی است که هر قلب تپنده را درجستجوی معبود مقدس فرا میخواند.
هر چند كه امروز در افغانستان بنا عقب نگه داشته شدن ملت و ايجاد باورهاي قبيله اي و سنتهاي كمر شكن ، عشق به يك مقوله ناشناخته مبدل گرديده و در مناطقي حتي مردان افغان ، زنان را به عنوان موجودي كوچك و بي ارزشي مي نگرند كه عشق ورزيدن به آن موجب سرافگندگي و خجلت شان بين فاميل ، اقوام و خويشاوندان خواهد گرديد.
تلويزيون بي بي سي فارسي در برنامه نوبت شما سوالي مطرح كرده و پرسيده است :" آیا شما در این روز برای کسی که دوست می دارید، هدیه می خرید؟ به نظر شما آیا برای هدیه دادن باید روزی خاص وجود داشته باشد؟ "
در پاسخ به اين سوال نظر شخصي بنده اين است كه هديه دادن عاشق به معشوق مي تواند يكي از پسنديده ترين راه هاي ابراز عشق و محبت باشد ، اما زماني روز عشاق مي تواند يك مقوله فراغربي باشد كه ملتهاي مختلف بر اساس فرهنگ ، رسوم و آيين هاي شان روز خاصي را براي تجليل در نظر بگيرند.
سابقهٔ تاریخی روز والنتاین به جشنی که به افتخار كشيش مسيحي والنتاین در کلیساهای کاتولیک برگزار میشد، باز میگردد. بدين ترتيب زماني كه ولنتاين در افغانستان در روز 25 دلو تجليل گردد در واقع كاتوليكها موفق شدند تا يك سنت مذهبي شان را به جامعه اي ديگر ، مذهبي ديگر و مردمي ديگر صادر كرده باشند.
گفتني است بدليل جنگجوتر بودن سربازان مجرد در در زمان کلودیوس دوم پادشاه روم کلودیوس فرمان داد تا پايان سربازي مجردها آنها اجازه ازدواج ندارد ولي ولنتاين يك كشيش سرسخت مسيحي از آنجاييكه عقد دختران مجرد با پسران مجرد را بطور مخفيانه مي بست ، توسط کلودیوس اعدام شد و کلودیوس قبل از اعدام با محبت خاصي ولنتاين را مي خواست از باورش منصرف كند ، اما اين كشيش مذهبي او را به ايين مسيحيت فراخواند و موجب خشم پادشاه شد و پادشاه او را اعدام كرد.
بدين ترتيب كشيش هاي بعدي مسيحيت بخاطر يادبود و زنده نگه داشتن نام كشيش اين روز را بنام خودش يعني ولنتاين نام گذاري كردند.
اگر به عمق موضوع برگرديم ؛ تجليل و ابراز محبت عشاق در يك روز خاص بدون شك مي تواند سنتي پسنديده باشد و البته اين بدين معني نيست كه عشاق تنها يك روز بايد به يكديگر ابراز محبت كنند ، اگر به آيين اسلام نظري بيندازيم ، عيد هاي مانند عيد رمضان و عيد قربان موجب ديد و بازديد دوستان - اقوام و خويشاوندان از يكديگر مي گردد اما اين بدين معني نيست كه در مابقي روزها ، مسلمانان بايد ديد و بازديدهاي شان را ترك گويند ، بلكه در شيوه ديد و بازديدها تغييراتي پديدار مي شود و شيريني ، گل و هديه نيز به آن افزوده مي گردد.
روز عشاق هم مي تواند يك روز خاص با سنت ها و شيوه هاي خاص وجود داشته باشد ، اما بگذاريم بنا به اصل دموكراسي ، ملتها و آيين هاي مختلف روز خاصي را براي ابراز محبت خويش برگزينند بطور مثال در کشور چین، روزی مشابه والناتین موجود است که تحت عنوان «شب هفتها» نامیده میشود برابر با افسانهای چینی، پسر گاوچران و دختر بافنده، در هفتمین روز هفتمین ماه از تقویم قمری در آسمان با یکدیگر ملاقات کردند. آخرین «شب ِ هفتها» در ۳۰ اوت ۲۰۰۶ بود.در کشور مصر، روز عشق دیگری موجود است که برابر با ۴ نوامبر هر سال است. در کره جنوبی، در ۱۱ دسامبر هرسال، روزی تحت عنوان «روز پـِپـِرو» موجود است که در آن زوجهای جوان هدایایی به یکدیگر تقدیم میکنند. هر چند در مشرق زمين در گذشته جشن گرامیداشت زمین و زن و روز مهرورزی به مظاهر مهر و فروتنی وجود داشته است. در این روز كه مصادف است با 29 دلو ، مردان به زنان خود، با محبت هدیه میدادند و زنان و دختران را از کارهای روزمره معاف کرده بر تخت شاهی مینشاندند و از آنها اطاعت میکردند.
اما امروزه در افغانستان - تاجيكستان و ايران با آن فرهنگ پربار و كهن شان ، آنان مجبوراند تا براي تجليل و گرامي داشت چنين روزي دست به گريبان غرب گردند ، تا ولنتاين نيز مانند نيمي از مواد مورد نياز روز يك فرهنگ وارداتي باشد .
پيشنهاد من اين است كه وزارتهاي فرهنگ ايران ، افغانستان و تاجيكستان با ايجاد يك كنفرانس سه جانبه و نگرشي كوتاه به فرهنگ پربار و غني سرزمين هاي پارسي و مروري كوتاه بر ادبيات شيرين مشاهير اين سه كشور بزرگ روز خاصي را براي تجليل و ابراز محبت عشاق بويژه زنان و شوهران به يكديگر بر گزينند. و اگر زماني سران مذهبي هر سه كشور با ايجاد چنين روزي مخالفت كنند ، پس منتظر روزي باشند كه ملتهاي اين سه كشور براي تجليل از چنين روزي دست به گريبان كشيش معروف مسيحي گردند و فرهنگ وارداتي غربي را تجليل نمايند. بويژه اينكه اين روز چند سالي است كه در ايران و چند روزيست كه تاجيكستان و چند صباحي است كه در افغانستان تجليل مي گردد.
اسلام نيز كه در خاك و خون اين سه كشور ريشه دوانده است نيز زنان و مردان را به محبت بر يكديگر فرا مي خواند پس چه زيباست كه اين سه ملت بزرگ روزي را بنام روز محبت و يا مهرورزي عشاق نامگذاري كنند.